6284 SAYILI KANUN KAPSAMINDA ELEKTRONİK KELEPÇE

Elektronik kelepçe, kanundaki adıyla elektronik izlemenin kadına karşı şiddet faillerinde uygulanması 6284 sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesi Dair Kanun'un 12. maddesinde düzenlenmiştir.

ŞİDDET NEDİR?

Şiddetin tanımı 6284 sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesi Dair Kanun'un 2. Maddesi d bentinde tanımlanmıştır.

Şiddet; kişinin, fiziksel, cinsel, psikolojik veya ekonomik açıdan zarar görmesiyle veya acı çekmesiyle sonuçlanan veya sonuçlanması muhtemel hareketleri, buna yönelik tehdit ve baskıyı ya da özgürlüğün keyfî engellenmesini de içeren, toplumsal, kamusal veya özel alanda meydana gelen fiziksel, cinsel, psikolojik, sözlü veya ekonomik her türlü tutum ve davranıştır.

ŞİDDET MAĞDURU KİMDİR?

Şiddet mağduru; kişinin uyruğuna bakılmaksızın, kanunda şiddet olarak tanımlanan tutum ve davranışlara doğrudan veya dolaylı olarak maruz kalan ya da kalma tehlikesi bulunan kişiyi ve şiddetten etkilenen veya etkilenme tehlikesi bulunan kişiyi ifade etmektedir.

KANUN KAPSAMINDA ALINAN ÖNLEYİCİ TEDBİRLER

6284 sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesi Dair Kanun'u ile şiddet mağduruna yönelik koruyucu tedbir kararları verilebileceği gibi şiddet uygulayanlara da hakim kararıyla önleyici tedbir kararları alınabilmektedir.

Elektronik kepçe takılması da hakim tarafından şiddet uygulayana yönelik verilen önleyici tedbir kararlarından biridir. Teknik yöntemlerle takip olarak geçen elektronik kelepçe takılması 6284 sayılı kanunun 12. Maddesine istinaden verilmektedir.

6284 sayılı Kanunun 12. Maddesi: “Bu Kanun hükümlerine göre verilen tedbir kararlarının uygulanmasında hâkim kararı ile teknik araç ve yöntemler kullanılabilir. Ancak, bu suretle, kişilerin ses ve görüntüleri dinlenemez, izlenemez ve kayda alınamaz….”şeklindedir.

Hakim söz konusu duruma ve taleplere göre bir veya birden fazla önleyici koruma tedbirinin uygulanmasına karar verebilir.

Korunan kişiye, geçici koruma kararının kapsam ve içeriği, şiddet veya şiddete uğrama tehlikesinin varlığı halinde arayabileceği telefon numaraları, kolluğun sorumlulukları, hangi durumlarda kolluğa bilgi vermesi gerektiği, hangi kolluk biriminin geçici koruma hizmetinden sorumlu olduğu ve benzeri hususlar, kolluk tarafından açıklanarak tutanağa geçirilir ve tebliğ edilir.

Hakim tarafından verilebilecek önleyici tedbir kararına örnekler:

• Korunan kişilere, bu kişilerin bulundukları konuta, okula ve işyerine yaklaşmaması,

• Korunan kişiyi iletişim araçlarıyla veya sair surette rahatsız etmemesi,

• Şiddet mağduruna yönelik olarak şiddet tehdidi, hakaret, aşağılama veya küçük düşürmeyi içeren söz ve davranışlarda bulunmaması,

• Silah taşıması zorunlu olan bir kamu görevi ifa etse bile bu görevi nedeniyle zimmetinde bulunan silahı kurumuna teslim etmesi,

• Bir sağlık kuruluşuna muayene veya tedavi için başvurması ve tedavisinin sağlanması,

• Müşterek konuttan veya bulunduğu yerden derhâl uzaklaştırılması ve müşterek konutun korunan kişiye tahsis edilmesi,

• Çocuklarla ilgili daha önce verilmiş bir kişisel ilişki kurma kararı varsa, kişisel ilişkinin refakatçi eşliğinde kurulması, kişisel ilişkinin sınırlanması ya da tümüyle kaldırılması,

• Hâkim, 3/7/2005 tarihli ve 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanununda yer alan koruyucu ve destekleyici tedbirler ile Türk Medeni Kanunu hükümlerine göre velayet, kayyım, nafaka ve kişisel ilişki kurulması hususlarında da karar verebilir.

• Şiddet uygulayan, aynı zamanda ailenin geçimini sağlayan veya katkıda bulunan kişi ise hâkim, Türk Medeni Kanunu hükümlerine göre nafakaya hükmedilmemiş olması kaydıyla, şiddet mağdurunun yaşam düzeyini göz önünde bulundurarak talep edilmese dahi tedbir nafakasına hükmedebilir. Tedbir nafakasının tahsiline ilişkin hususlar 43 üncü maddedeki usul ve esaslara göre yerine getirilir.

ELEKTRONİK KELEPÇE KARARINA İTİRAZ

Mahkemenin talebi kabul etmesi halinde, elektronik kelepçe takılması kararın ilgililere tebliğinden itibaren başlayan 2 haftalık itiraz süresi vardır. İtiraz, kararı veren mahkemenin numarasını izleyen mahkemeye yapılmakla birlikte itiraz sonucu verilen karar kesindir.

Tedbir kararlarına karşı yapılan itirazı inceleyecek merci, itiraz talebinin kabulüne veya reddine, verilen tedbir kararının kaldırılmasına, uygun görülecek başka bir tedbirle değiştirilmesine veya aynen devamına karar verebilir.

ELEKTRONİK KELEPÇE KARARI NE KADAR SÜRE İLE VERİLEBİLİR

Elektronik kelepçe uygulanması kararı en fazla 6 ay için verilebilir. Ancak şiddet veya şiddet uygulanma tehlikesinin devam edeceğinin anlaşılması hâlinde tedbirlerin süresinin veya şeklinin değiştirilmesine ya da aynen devam etmesine karar verilebilir.

ŞİDDET UYGULAYAN, ELEKTRONİK KELEPÇE KARARINA UYMAZSA

Şiddet failine takılan elektronik kelepçe Elektronik İzleme Merkezinden takip edilir ve ihlal tespit edilmesi durumunda faille iletişime geçilerek uyarılır. İhlalin devam etmesi durumunda kolluk birimlerine haber verilir ve şiddet mağduru uyarılır. Kolluk birimlerinin müdahale etmesi durumunda ihlal tespit tutanağı düzenlenir, tutanak ŞÖNİM ve ilgili aile mahkemesine ulaştırılır.

Kanun hükümlerine göre hakkında tedbir kararlarına aykırı hareket eden şiddet uygulayana, fiili bir suç oluştursa bile, ihlal edilen tedbirin niteliğine ve aykırılığın ağırlığına göre hâkim tarafından üç günden on güne kadar zorlama hapsine tâbi tutulmasına karar verilir.

Tedbir kararının gereklerine aykırılığın her tekrarında, ihlal edilen tedbirin niteliğine ve aykırılığın ağırlığına göre zorlama hapsinin süresi değişmektedir.

Av. Buket BATUKAN

Önleyici koruma tedbiri olarak almış olduğumuz elektronik kelepçe kararı ektedir.